Hoogbegaafd?
Hoogbegaafd?
Hoogbegaafdheid is zeldzaam. Als ouder van een (wellicht) hoogbegaafd kind loop je waarschijnlijk, net als ik, tegen unieke uitdagingen aan. In dit blog bespreek ik de algemene aspecten van hoogbegaafdheid, de hindernissen en juist ook de mooie kanten die hoogbegaafdheid met zich meebrengt. Als ervaringsdeskundige, kindercoach en consultant voor ouders van hoogbegaafde kinderen, focus ik op de kracht en niet op de klacht van het kind. Ik hoop je in dit blog te voorzien van basis inzichten en praktische tips om je kind te helpen navigeren door een wereld die niet altijd is ingericht op zijn, haar of diens behoeften.
Zeldzaam
Slechts twee op de honderd mensen heeft een IQ boven de 130 en is hoogbegaafd volgens definitie. Een IQ boven de 145 komt zelfs maar bij één op de duizend mensen voor. Volgens de dikke van Dale betekent hoogbegaafd uitzonderlijk intelligent. Maar hoogbegaafdheid is meer dan uitzonderlijk intelligent zijn. Het is een samenspel van diverse elementen, waaronder: aanleg, gedrag, persoonlijkheid en omgeving. Het omvat creativiteit, intensiteit en een diepgaand begrip van complexe concepten en processen. Vaak zijn hoogbegaafde kinderen ook hoogsensitief.
Een cadeautje
De mooie kanten van hoogbegaafdheid moeten gevierd worden, het is een cadeautje. Niet voor niets is de Engelse vertaling van hoogbegaafd gifted ;).
Hoogbegaafde kinderen kunnen snel denken en verbanden leggen, zijn zelfstandig en hebben een eigen gevoel voor humor. Ze hebben een voorliefde voor ingewikkelde dingen en zijn super oplossingsgericht. Hun creatieve vermogen is eindeloos en hun leercurve snel. Vaak hebben hoogbegaafde kinderen een sterk gevoel voor rechtvaardigheid vanaf jonge leeftijd. Deze positieve eigenschappen vormen de basis voor het ontwikkelen van unieke talenten en interesses. Als ouders is het onze taak om deze voordelen te herkennen en te koesteren, zodat onze kinderen hun volledige potentieel kunnen benutten.
Uitdagingen
Ondanks de vele positieve aspecten brengt hoogbegaafdheid ook specifieke uitdagingen met zich mee. Omdat hoogbegaafdheid zeldzaam is, voelen hoogbegaafde kinderen zich vaak anders, onbegrepen en alleen. Er kunnen conflicten ontstaan met andere kinderen als deze de ingewikkelde zaken niet begrijpen. Hoogbegaafde kinderen stellen vaak hoge verwachtingen aan zichzelf, slordigheid en vergeetachtigheid spelen ook snel parten bij niet-uitdagende, betekenisloze, routinetaken. Sociale aanpassing, verveling op school, en perfectionisme zijn slechts enkele voorbeelden. Kinderen met hoogbegaafdheid kunnen zich anders ontwikkelen dan hun leeftijdsgenoten, en het erkennen van deze verschillen is de eerste stap naar een positieve begeleiding.
Praktische tips voor ouders van hoogbegaafde kinderen
- Luister, luister, luister. Het is het allerbelangrijkst voor een hoogbegaafd kind dat het zich gehoord voelt.
- Herken en erken de behoeften van je kind. Stel individuele doelen op basis van hun interesses en uitdagingen. Dit geeft hen het vertrouwen om hun eigen pad te volgen.
- Leer je kinderen duidelijk communiceren over hun behoeften en gevoelens. Dit helpt bij het begrijpen van hun eigen emoties, en zorgt voor betere sociale aanpassing en relaties.
- Werk samen met leerkrachten om een flexibel en uitdagend onderwijsplan te creëren dat aansluit bij de behoeften van je hoogbegaafde kind. In een apart blog over hoogbegaafdheid en school ga ik verder in op hoe de school hier een essentiële rol in kan (en moet!) spelen.
- Help je kinderen bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden door hen actief te betrekken bij sociale activiteiten. Dit bevordert niet alleen vriendschappen, maar leert hen ook hoe ze effectief kunnen samenwerken met anderen, waardoor ze zich minder snel alleen voelen.
Tot slot
Uiteraard is er nog veel meer te zeggen over hoogbegaafdheid en zijn voor ieder kind de mooie kanten en uitdagingen verschillend. Ik heb al vele bergen verzet en hindernissen genomen om een positieve en stimulerende omgeving voor mijn zoon te creëren en wil met mijn ervaringen die van jullie makkelijker maken.
Boekentips
"Slimme Ouders, Slimme Kinderen" - Rineke Derksen
"Hoogbegaafd. Als je kind (g)een Einstein is" - Tessa Kieboom
“Meer dan intelligent” - Tessa Kieboom en Kathleen Venderickx
“De Begeleiding van hoogbegaafde kinderen” - James T. Webb.